Onderdelen

• Introductie van de casus
• Leervragen voor de casus
• Beschrijving van de casus
• Antwoorden op de leervragen

Dit hoofdstuk gaat over ons onderzoek naar de casus ‘Bankapark’: een tuin rondom een voormalig gebouw van de ‘Regionale Omroep Zuid’. In de sectie ‘Introductie van de casus’ beschrijven we eerst de voorgeschiedenis van de plek: vanaf de opening van het gebouw als regionale omroep voor de provincie Limburg tot aan de intrek van Bankastudios als “werkplek voor creatieve en muzikale mensen van Maastricht en omstreken” (Bankastudios, 2022). De sectie ‘Beschrijving van de casus’ doet verslag vanaf het moment wanneer Bankastudios begint haar intrek te nemen in het pand (2021). In die sectie beschrijven we met name het verdere proces dat we als onderzoekers realtime volgen vanaf 2021: de plannen met het ‘Bankapark’ en het gebruik daarvan. En ons actie-onderzoek dat dan start om samen met Bankastudios en andere organisaties te zorgen voor meer gebruik van het park door bewoners.

Een korte beschrijving van de plek en haar voorgeschiedenis 

Het park rondom het voormalig Regionale Omroep Zuid-gebouw ligt in de buurt Mariaberg, op de grens tussen de twee deel-buurten Trichterveld (aan de Westzijde) en Proosdijveld (aan de Oostzijde). Het is een heuvelachtig park van ruim 7000 vierkante meter, met een aantal bomen, zie Figuur 3.2.1. Een deel van deze bomen was geplant bij de bouw van het gebouw in 1979 om de reflectie van het licht op het metaalkleurige gebouw te verminderen, wat volgens buurtbewoners het zicht hinderde. Omwonenden klaagden toentertijd ook over verstoorde tv-ontvangsten (BOEi, 2022). In een kuil in het midden van het park ligt het fundament van een podium. Het park grenst aan de noordzijde aan het toekomstige Blauwe loper-tracé en aan de overzijde van die straat ligt het ‘sportpark Florasingel’ (zie casus 'Speelplekken'). De huizen aan de oost- en westzijde zijn kort na de oorlog gebouwd. Aan de zuid-zijde ligt een drukke verkeersweg. Direct aan de overzijde van die drukke weg ligt een voormalig schoolgebouw dat gebouwd is rond het begin van de 20e eeuw. Tegenwoordig is dit een pand met studentenkamers.

Het gebouw zelf wordt geopend in 1979 om dienst te doen als studio, waarin de Regionale Omroep Zuid (ROZ, nu L1) dan haar televisieprogramma’s opneemt. De regionale omroep verlaat het pand in 2005, waarna zich in 2007 een poppodium (antikraak) vestigt in het pand. Tot 2012 loopt daarvan het aantal bezoekers steeds hoger op. Vanwege geluids- en parkeerhinder, vooral tijdens grotere concerten en feesten, en ook omdat de ruimte te klein geworden is voor het uitdijende popcentrum, sluit het muziekcentrum in 2012 (Muziekgieterij, 2021). Vervolgens wordt het gebouw tijdelijk beheerd door een lokale stichting in Maastricht die de ruimtes van het gebouw als zijnde ateliers verhuurt aan culturele professionals (zie Figuur 3.2.2). Omdat men vervolgens de exploitatie van een zorghotel (door een projectontwikkelaar) niet rond kan krijgen, wil de gemeente het terrein inrichten als park. Echter, in 2016 neemt de gemeenteraad van Maastricht de motie aan om de sloop uit te stellen om een initiatiefgroep (‘Stichting Muzieklab ROZ’) middels een co-creatief ontwikkelplatform (Maastricht LAB) de gelegenheid te geven om te komen met een businessplan voor behoud van het voormalig ROZ gebouw. Initiatiefplan ‘Bankastudios’ wordt geschreven. De onderhoudstoestand van het gebouw is dan slecht (Bankastudios, 2022; Gemeente Maastricht, 2017; Maastricht Lab, 2022; BOEi, 2022; Stichting Ateliers Maastricht, 2022).
 

Figuur 3.2.1: Ligging van het park rondom het voormalig Regionale Omroep Zuid-gebouw.

Figuur 3.2.2: het voormalig ROZ-gebouwin 2015: ten tijde van de tijdelijke functie als ateliers in (Stichting Ateliers Maastricht, 2022)

2017: Bankastudios exploitatieplan, en gemeentelijk beleid

In 2016 vraagt de gemeenteraad van Maastricht aan het College om uitstel van sloop van het voormalig ROZ gebouw: ze willen onder andere eerst onderzoeken of er een sluitend business model te maken is voor exploitatie van het gebouw. Ondertussen vormt een groep van vijf particulieren (waaronder verschillende mensen die ervaring hebben met muziek-gerelateerde organisaties) een burgerinitiatief, die ze onderbrengen in een stichting. Deze stichting geeft onder andere aan de gemeente aan dat ze meent dat ze het pand goedkoper kan opknappen dan de gemeente. Dit onder andere omdat er vrijwilligers kunnen worden ingezet voor werkzaamheden. Ook stellen ze een horeca-functie voor die voor hen alleen kosten-dekkend hoeft te zijn, omdat deze voor hen gaat om de verbindende functie. Zij nemen het initiatief tot het schrijven van een businessplan over hun idee (Bankastudios, 2022). In 2017 dienen ze dit businessplan bij de gemeente in als ‘Exploitatieplan 2017 – 2021’ voor Bankastudios. Dit plan bevat een uitgebreide analyse van het gebouw en haar mogelijkheden. Gerelateerd aan het park wordt de inbedding in de buurt Mariaberg en de sociale inbedding beschreven. Ook wordt de buurt-functie van het gebouw beschreven. Het plan wordt als belangrijke bijlage bij een raadsinformatiebrief aangeboden aan de gemeenteraad van Maastricht (Gemeente Maastricht, 2017). De schrijvers van het exploitatieplan doen hierin ook verslag van een door hen uitgevoerd buurtonderzoek. Dit onderzoek werd ingeleid aan de buurtbewoners met “(…) De stichting wil het gebouw en het omliggende park opwaarderen en meer onderdeel maken van de buurt (…).” Volgens de conclusies van dit buurt-onderzoek zou het park, na groot onderhoud, kunnen aansluiten aan de behoeften van de buurt. Tijdens dat onderzoek worden door buurtbewoners verschillende faciliteiten genoemd zoals:

• Een betaalbaar lesaanbod voor kinderen. 
• Naast het gebouw dient ook het park een opknapbeurt dient te krijgen. 
• Vroeger werd er een fancy fair gehouden in het park en men is ervan overtuigd dat dit op de een of andere wijze weer terug kan komen in het park, mits dit onderhouden wordt.
• Men denkt ook aan nieuwe bankjes om ontmoetingen in de buurt te stimuleren. 
• Een buurttheater genoemd
• Speelattributen in het park. 
• Koffie drinken met buurtgenoten (bijvoorbeeld door ouderen).

In het plan wordt vermeld dat een algemenere opmerking van buurtbewoners ging over dat men oog moet hebben voor de parkeerproblemen in de buurt. Nu is er veel parkeeroverlast door studenten die hun auto stallen in de straten direct rondom het Bankapark, waar namelijk niet meer betaald hoeft te worden voor parkeren. De initiatiefnemers van het exploitatieplan noemen in lijn met dit buurtonderzoek dat ze van plan zijn buurtevenementen en andere activiteiten voor de buurt te ontplooien. Ook wordt daghoreca voorgesteld, en het gebouw zal worden opengesteld voor buurtbewoners. Specifiek betreffende het park worden ook kort enkele plannen beschreven: men geeft in het plan aan de buurt te willen betrekken bij haar activiteiten door ook in het omliggende park activiteiten te laten plaatsvinden zoals rommelmarkten. Men geeft aan dat de horeca daarbij ook een verbindende functie kan hebben. Een concreet idee voor (her)inrichting en functies in het park wordt nog niet beschreven in het exploitatieplan (Bankastudios, 2022; Gemeente Maastricht, 2017).

De gemeente (afdeling vastgoed) geeft in haar conclusie van deze brief aan dat er inhoudelijk een uitgewerkt verhaal ligt, waarbij uitgebreid gekeken is naar de bouwkosten en de exploitatie, en waarbij de aandacht voor muziek en de relatie met de buurt aansluit bij het beleid van de gemeente. Echter is ze kritisch over het plan voor de bekostiging: ze geeft aan dat deze onvolledig is en teveel leunt op subsidies en bijdragen van de gemeente en provincie. De gemeente geeft aan dat de initiatiefnemers nog ongeveer een half jaar heeft om de businesscase sluitend te krijgen. Indien er dan een sluitende businesscase ligt met meer duidelijkheid op het financiële vlak,dan kan in het najaar het pand verkocht worden.  Mocht dit niet het geval zijn, dan kan overgegaan worden tot sloop van het gebouw (Gemeente Maastricht, 2017).

2018-2019: verdere uitwerking van het plan, maar een impasse over het gebouw

In 2018 werkt de initiatiefgroep het plan verder uit: zo wordt de hypotheekaanvraag gedaan, er nagedacht over de herinrichting to een zo veel mogelijk energie-neutraal gebouw, en er wordt nagedacht over muziekprojecten die plaats kunnen vinden in het gebouw als het af is. Een fonds met de thema’s sociaal maatschappelijk, kunst & cultuur en natuur & landschap als giftendomeinen heeft aangekondigd een eenmalige bijdrage van 100.000 euro aan Bankastudios te kunnen verlenen voor verduurzaming van het gebouw (Bankastudios, 2022).

In 2019 ontstaat er echter een impasse tussen de initiatiefnemers en de gemeente: in een raadsbrief stuurt de wethouder (met cultuur in zijn portfolio) een raadsbrief naar de gemeenteraad, waarin hij aangeeft dat het initiatief stopt, omdat de initiatiefnemers zelf de aanvraag voor een bouwvergunning moeten betalen. Als reactie hierop staken de initiatiefnemers en hun directe partners de gesprekken met de gemeente over de co-financiering van Bankastudios. Dit omdat het proces volgens hen veel te lang duurt (2,5 jaar). Verder geven ze aan dat ze niet kunnen voldoen aan de voorwaarden en eisen die de gemeente stelt, zoals een eigen investering van het burgerinitiatief als voorbereiding op de verbouwing van het pand (dat dan nog gemeentelijk bezit is). Ook stelt de gemeente als voorwaarde dat het business plan extern getoetst wordt. De initiatiefnemers vrezen dat de subsidie van de provincie, de bank en het fonds verloren gaan als de gemeente niet snel in actie komt. Meerdere raadsleden tonen begrip voor de initiatiefnemers, en geven aan dat de gemeente dit soort initiatieven van burgerparticipatie juist zou moeten ondersteunen (Bankastudios, 2022; 1Limburg, 2019).

2020: Toch groen licht voor Bankastudios, en park-ontwerpen door studenten

In 2020 sluit een organisatie voor restauratie en herbestemmen van cultureel erfgoed zich aan als partner bij het project. De gemeente heeft het pand overgedragen aan deze stichting, die eigenaar zal worden van het gebouw. Bankastudios is met deze nieuwe eigenaar een huurovereenkomst aangegaan. Daardoor is er groen licht voor de renovatie. Echter wordt aangegeven dat geen vergunning zal worden verstrekt voor de horeca-functie. Bankastudios kondigt aan om per januari 2021 met de verbouwing te starten (Bankastudios, 2022; 1Limburg, 2021).
 

In 2020 maken twee groepen studenten ontwerpen voor het Bankapark.. Zie Figuur 3.2.3 voor een impressie van het park op ooghoogte. De studenten-ontwerpen zijn onderdeel van een samenwerkingsovereenkomst tussen stadsbestuur en kennisinstellingen (‘City Deal Kennis Maken’). Hierbij is de inzet om een versnelling tot stand te brengen in het oplossen van maatschappelijke opgaven van steden door onderzoekers, docenten en studenten hierbij grootschalig te betrekken. Eén studentengroep vestigt de aandacht op de potentie van het park van Bankastudios om verbonden te worden met het nabijgelegen sportpark en grasveld rondom de kerk. Zo zou het één groter park met meerdere functies kunnen worden. De studenten ontwerpen daarbij ook een verlegd Blauwe Loper tracé, dat af zou wijken ten opzichte van de huidige straten, en daarmee dwars door dat grotere park zou lopen. (Zoals ook door het Buurtpark Blauwdorp, zie sectie 3.1.) Verder ontwerpen zij een wadi (waterpartij) in het laaggelegen deel van het park, en voorzien zij het maken van plateaus op de heuvels, planten van bloemen en plaatsen van zitgelegenheden en speeltoestellen. Zie Figuur 3.2.3 voor een segment uit dit ontwerp (Zuyd Hogeschool, 2020).

Na het maken van deze ontwerpen, koppelen de studenten deze terug aan een groep buurtbewoners. De bewoners reageren gemengd op de ontwerpen: bij de terugkoppeling zijn sommige bewoners verrast door de drastische veranderingen die gevisualiseerd worden in 3D. Sommige bewoners geven aan dat ze de buurt niet voldoende meer terug herkennen. Buurtopbouw en buurtnetwerk geven aan dat hierbij wellicht enig ‘verwachtingsmanagement’ vooraf handig zou zijn geweest, waarbij aangegeven kan worden of de plannen extreme versies zijn of niet, en in hoeverre ze geïmplementeerd zouden kunnen worden (Universiteit Maastricht, 2022g). De ontwerpen lijken niet te worden teruggekoppeld aan de initiatiefnemers van Bankastudios (die op dat moment sinds korte tijd het gebouw gedeeltelijk betrokken hebben).

Figuur 3.2.4: Deel van een studentenontwerp voor het Bankapark en aansluitende publieke plekken. Deelgebied 1 met Wadi. Deelgebied 2 met handhaving van de voetbalvelden callesthenics-toestellen. Deelgebied 3 met deels verwijderen van de staat (Florasingel). Deelgebied 4 waar ten westen het blauwe loper-tracé ontspringt (Zuyd Hogeschool, 2020).

2021: Bankastudios neemt haar intrek in het gebouw

Na de verbouwingswerkzaamheden neemt Bankastudios in 2021 haar intrek in het gebouw. Volgens plan is Bankastudios dan de exploitant van het gebouw en de stichting voor cultureel erfgoed de eigenaar. Bankastudios begint met de voorbereidingen voor verhuur van de repetitieruimtes voor muziek en ateliers voor kunstenaars, en het het voltooien van de muziek-opname-studio en grotere ruimtes voor dans- en theatergezelschappen. Op haar website geeft ze aan dat ze culturele initiatieven actief wil ondersteunen door kunstenaars en culturele ondernemers te begeleiden bij het realiseren van hun plannen. Centraal staat daarbij de sociale inbedding in de Maastrichtse samenleving. In 2022 zal Bankastudios haar deuren openen voor verhuur en publiek. (Dan zal ook de stads-televisie-omroep haar intrek nemen in het gebouw.) Voor het park rondom het gebouw zijn vanuit Bankastudios dan nog geen verdere plannen gemaakt. Wel is er vanuit het bestuur van Bankastudios de wens en intentie geuit om aan te sluiten bij de behoeften van de buurt, waarbij ook het park gebruikt kan worden. Er is budget voor basaal groenonderhoud, maar wie dit onderhoud gaat doen, is momenteel nog niet beslist. De gemeente Maastricht ziet dit (na een laatste onderhoudsbeurt in 2021) nu als de verantwoordelijkheid van eigenaar Stichting BOEi (Bankastudios, 2022; BOEi, 2022).

Op basis van de interview-sessies, buurtwandeling en in-kaart-breng-oefening met de leergemeenschap (zie de Algemene methode) hebben we de volgende leervragen geformuleerd voor de casus ‘Het Bankapark: een privé-tuin met publieke kansen’:

1. Hoe wordt de kwaliteit van de buitenruimte ervaren door de buurt?
2. Hoe kan je als bewoners samenwerken met een grondeigenaar en de gemeente om plekken te creëren waar zowel de buurtbewoners als de grondeigenaar en gemeente wat aan hebben?
3. Is er ruimte voor meer verwildering; kan dit een natuurspeelplek worden voor kinderen, en hoe houd je dat veilig en beheersbaar?

Leervragen één kwam vooral vanuit de onderzoeksinstellingen (universiteit en hogeschool). Leervraag twee werd ook gesteld vanuit onderzoeksinstellingen, maar ook vanuit bewonersvertegenwoordigers. Leervraag drie werd wederom gesteld vanuit de onderzoeksinstellingen, maar ook vanuit een woningcorporatie en enkele bewoners.

2021: Observaties en interviews op en om het park, en gesprekken met stakeholders over hun ideeën voor gebruik van het park

In 2021 voeren we als onderzoekers observaties en interviews uit op en om het park van Bankastudios. We observeren dat er nauwelijks mensen wandelen op deze terreinen. Gemiddeld wandelt er zo’n één persoon per dag door het gebied. Ook is het gemiddeld aantal mensen dat hier voorbij loopt en fietst redelijk laag. Het grootste aantal passanten is aan de zijde van het Blauwe loper-tracé: zo’n 12 tot 24 passanten per uur. Geïnterviewden geven aan dat vooraleer hier meer ontspanning, ontmoeten en beweging kan plaatsvinden, eerst duidelijker en begaanbaarder wandelpaadjes aangelegd moeten worden, en meer groenonderhoud moet plaatsvinden (Universiteit Maastricht, 2022c). Zie Figuur 3.2.5 voor een impressie van de situatie van het park tijdens de interview-sessies.

Of er daarna naar verwachting door henzelf gebruik van gemaakt wordt, verschilt: bevraagde buurtbewoners die wonen rondom de tuin van Bankastudios geven ofwel aan dat het voor hun niet anders hoeft, ofwel dat veranderingen misschien leuk zijn voor de buurtkinderen, maar dat het niet te populair moet worden. Sommigen geven daarbij aan dat ze deze mening hebben, omdat ze zich nog de overlast van de popstudio kunnen herinneren, die eerder in het gebouw zat (zie begin van sectie 3.2). Overigens geven alle omwonenden wel aan dat ze het er nu niet uitnodigend of rommelig uit vinden zien (Universiteit Maastricht, 2021d). De meeste bevraagde passanten geven wel aan dat ze er gebruik van zouden maken voor ontspannen en bewegen, als het terrein er toegankelijker uit zou zien. Met name de studenten geven dit aan (Universiteit Maastricht, 2022c).

Figuur 3.2.5: Eén van de mogelijke ingangen van het park in september: bordje verboden teogang en geen duidelijke paden (Google Streetview, 2020)

In 2021 starten we als onderzoekers van RuimteGIDS met het inventariseren van hoe de andere stakeholders dan de omwonenden het gebied zien, en of zij het zouden zien zitten als de plek meer door omwonenden gebruikt wordt. Het doel daarvan is ook om te kijken of er draagvlak is voor samenwerking. Zo ja, dan is er misschien een kans om het park geschikter te maken voor bewoners, en hen uit te nodigen dit park meer te gebruiken. We hebben hiervoor gesprekken met vier stakeholders: het bestuur van Bankastudios, het Buurtnetwerk, Buurtopbouwwerk en de gemeente Maastricht.

Ideeën voor gebruik van het park door het bestuur van Bankastudios

Bankastudios is ondertussen gestart met de verhuur van repetitieruimtes voor muzikanten en ateliers voor kunstenaars. Bankastudios bevestigt dat ze het park niet al voor andere doelen willen gebruiken dan het door ons voorgestelde doel van gebruik door omwonenden. Ook bevestigen ze dat ze graag omwonenden willen betrekken, en dat bewoners welkom zijn in en om het gebouw. Dit echter wel onder voorwaarden. Het moet bijvoorbeeld niet gaan leiden tot overlast door jongeren of ouderen. Bankastudios zou graag samen activiteiten organiseren in het park, maar die moeten dan wel ook met muziek, cultuur of kunst te maken hebben. Het lijkt hen ook belangrijk om vooral buurtbewoners te vragen welke activiteiten ze zouden willen doen in het park. Er ligt ook een plan om toch ook een vergunning voor horecafunctie te verkrijgen. Eerst wordt dan tot in de middag drinken geserveerd, en in een later stadium ook misschien later (Universiteit Maastricht, 2021e).

Ideeën voor gebruik van het park door het Buurtnetwerk

Het buurtnetwerk geeft aan dat ze binnen het buurtnetwerk op dit moment geen tijd hebben om zaken betreffende deze plek te organiseren. Ze hebben dit wel op hun planning staan om later op te pakken. Ze kunnen wellicht nu al wel een beetje helpen met bewoners in contact brengen en hun wensen betreffende het park aangeven. Betreffende activiteiten tijdens de activiteitendagen denkt een bestuurslid van het buurtnetwerk bijvoorbeeld aan een plek om koffie te schenken, en een plek om te dansen op muziek voor ouderen, afgewisseld met muziek voor jongeren (Universiteit Maastricht, 2021e).

Ideeën voor gebruik van het park door Buurtopbouwwerk Mariaberg

Vanuit Buurtopbouwwerk horen wij dat wij rekening moeten houden met een valkuil van onze aanpak: het zou kunnen dat bewoners geen initiatief meer gaan nemen als wij als onderzoekers zelf ‘de kar gaan trekken’. We geven aan dat we geen activiteiten vastleggen:  we stellen voor dat we op enkele dagdelen verspreid over enkele weken activiteiten organiseren voor bewoners met als doel om tijdens die activiteiten en vlak daarna bewoners een beter inzicht te geven dat er in het park iets mogelijk is, en voorbeelden te geven van wat te doen. Buurtopbouwwerk geeft echter aan dat het risico (van het wegnemen van het initiatief bij bewoners) dan nog ook bij zo’n net wat minder sturende aanpak nog aanwezig is. Daarnaast wordt aangegeven dat het kan dat bewoners ook na deelname aan de activiteiten niet zelf iets gaan ondernemen op de plek. We krijgen het advies om in plaats daarvan te zoeken binnen de buurt welke behoeftes er zijn en daarop in te spelen. Dat zou beter zijn enkele van te voren bedachte activiteiten. Verder wordt door Buurtopbouwwerk de historie met geluidsoverlast door de popstudio herkend als reden waarom bewoners nu terughoudend zijn betreffende deze specifieke plek. Ze geeft het advies om in plaats daarvan de bewoners uit te nodigen voor een buurtwandeling, buurt-terrassen te organiseren samen met het Buurtnetwerk en sociaal team, of om met groepjes actieve bewoners iets te ondernemen. Bijvoorbeeld lijkt een groep bewoners iets met het groen in de buurt te willen doen. Ze adviseert om bijvoorbeeld voor die laatste groep sessies te organiseren waarbij buurt-ideeën naar elkaar doorspeeld worden. Op deze manier zou het wel kunnen dat bewoners op termijn de plek vaker gaan gebruiken, en daar wellicht zelf ook activiteiten of herontwerp organiseren (Universiteit Maastricht, 2021e).

Ideeën voor gebruik van het park door de gemeente

De projectleider van de gemeente Maastricht in het gebied geeft aan om op dit moment geen focus op dit park te willen leggen. Dit omdat de aandacht langs het Blauwe Loper-tracé nu vooral uit moet gaan naar het buurtpark Blauwdorp, zijnde een park dat ook echt doorkruist zal worden door het Blauwe Loper-tracé. (Het Bankapark is verder ook niet meer in eigendom van de gemeente.) Een rol die de gemeente hier indien van toepassing heeft, is die van vergunningverlener. De gemeente geeft aan dat op kleine schaal iets van drankjes schenken voor bewoners mogelijk zou kunnen zijn zonder vergunning. Echter mag er dan in ieder geval geen winst gemaakt worden. Ze wil echter wel graag op de hoogte gehouden worden en mee blijven denken, omdat het gebied wel direct naast het Blauwe Loper tracé ligt (Universiteit Maastricht, 2021e).

Eerste helft 2022: Voorstel tot organisatie van activiteiten voor bewoners, eerste subsidievoorstel

In de vorige sectie deden we verslag van onze ‘inventarisatie’ bij stakeholders hoe ze erachter stonden om iets te organiseren voor bewoners in het Bankapark. Later in 2022 starten we als onderzoekers met het proberen bij elkaar te brengen van de partijen die aangaven hier enige tijd voor beschikbaar te hebben (Bankastudios en Buurtnetwerk). Dit om een voorstel te schrijven voor een activiteitenprogramma voor bewoners in het park. Het doel van die activiteitendagen is om bewoners bewust te maken dat het terrein toegankelijk voor ze is, en dat ze er dus op zijn minst gebruik van mogen maken om te ontspannen, ontmoeten en bewegen. Verder is het doel om de deelnemers bewust te maken dat ze zelf met voorstellen mogen komen om het park in te richten of om bepaalde activiteiten te organiseren. De insteek is in eerste instantie om activiteiten te kiezen aan de hand van bevragingen van bewoners. Verder proberen we als onderzoekers om een gezamenlijk subsidievoorstel te schrijven met Bankastudios en Buurtnetwerk. We behandelen onze gesprekken met Bankastudios, Buurtnetwerk en een organisatie voor natuureducatie. Daarnaast doen we verslag van een inventarisatie die we deden bij een culturele organisatie of subsidiëring mogelijk was voor ons plan.

Ideeën over samenwerking betreffende het park door Bankastudios

Bankastudio’s staat positief tegenover dit plan om samen een activiteitenprogramma te organiseren voor buurtbewoners.. Het liefst zien zij daarin een focus op activiteiten en niet op inrichting, en dit het liefst met een belangrijke rol voor cultuur (muziek en theater). Ze denken bijvoorbeeld aan muziek-optredens. Het liefst zouden ze dit ook koppelen aan een programma binnen in het gebouw. Enkele ideeën van Bankastudios voor buiten in het park zijn het neerzetten van bankjes, en het herstellen of aanleggen van podiumpjes. In verband met eventuele overlast focussen ze zich het liefst niet enkel op activiteiten voor kinderen, maar op voorstellingen voor iedereen, dus ook voor bijvoorbeeld ouderen en studenten. Daarmee zouden ze inderdaad graag bewoners bewust willen maken dat ze hier vaker mogen komen, naast dat dan duidelijker wordt voor bewoners dat Bankastudios (überhaupt) geopend is. Betreffende de verdere openstelling, geeft Bankastudios aan dat het wel goed zou zijn om daar iets van een vriendelijke voorwaarde bij te vermelden. Niet alleen om mogelijke overlast van jongeren te voorkómen, maar bijvoorbeeld ook van ouderen als het gaat om de binnenruimte. Het liefst zouden ze willen inventariseren of bewoners dan activiteiten willen doen die samenhangen met dat ze daarvoor dan zelf een geschikte plek creëren, en het onderhoud daarvan zelf doen. Het gaat dan om het hoge gras wieden. Maar misschien kunnen ze ook iets doen met informatieborden in het park. (Bijv schoonmaken van de borden ‘wandelpad’ op staat, of veranderen van de borden waar nu ‘verboden toegang’ op staat.) In lijn met het advies van de Buurtopbouwwerker (zie eerder in deze sectie), vragen de onderzoekers of de buurtbewoners ook zelf mogen aangeven welke activiteiten ze in het park willen organiseren. Dat lijkt Bankastudios een goed idee. Ook opperen ze dat groen-activiteiten wellicht bewoners enthousiasmeren om naar het park te komen en tevens als middel voor onderhoud. Dit bijvoorbeeld middels het betrekken van een organisatie voor natuureducatie (Universiteit Maastricht, 2022h).

Ideeën over samenwerking betreffende het park door het Buurtnetwerk

Het Buurtnetwerk ziet ook de voordelen van het plan om samen een activiteitenprogramma te organiseren, maar geeft aan dat ze geen uren kan toezeggen voor de organisatie en begeleiding, omdat ze het te druk heeft met het organiseren van andere buurtactiviteiten. Betreffende uitstraling en inrichting van het park in het algemeen geeft een bestuurslid van het Buurtnetwerk bijvoorbeeld aan dat de haag en hekken op sommige plekken weg zouden kunnen om op die manier beter aan te geven dat de plek toegankelijk is, maar ook om hem mooier te maken. Dit kan vooral plaatsvinden waar haag en hek geen extra veiligheid bieden. Aan de zijde van de drukke straat kan eventueel een toegangspoort gemaakt worden voor het park. Ten slotte kan de plek vriendelijker gemaakt worden voor vogels en bijen. Als ideeën voor faciliteiten die direct gebruikt kunnen worden door bewoners denkt ze aan zaken zoals het maken van een serre en neerzetten van een speeltoestel zoals een wipwap, maar ook om een plek voor jongeren te maken in een hoek van het gebied (Universiteit Maastricht, 2022h).

Ideeën over samenwerking betreffende het park door een lokale organisatie voor natuureducatie

De onderzoekers benaderen een organisatie voor natuureducatie. Deze geeft aan dat ze al eerder in contact is geweest met Bankastudios, maar dat er op dat moment uiteindelijk te weinig uren voor beschikbaar waren. De organisatie geeft aan dat ze ook nu nog vol zit qua belasting van de medewerkers en er ook geen geld voor heeft. De onderzoekers leggen uit dat het plan is om meerdere activiteiten-dagdelen te organiseren, onder andere gericht op groen en natuur met bewoners. Dit in de hoop dat bewoners dan vaker terugkomen naar de plek, en het liefst daar ook iets gaan organiseren. De natuurorganisatie geeft echter aan dat het terrein niet van gemeente is, dus dat dan niet voor zich spreekt dat materiaal zoals plantenzaden door de gemeente betaald worden. Waar de organisatie ook eerder over nagedacht heeft, is om in de rest van Mariaberg op gemeentegrond iets te doen. Eerder hebben ze het ook gehad over bijhouden van het groen van het schoolplein van een voormalig schoolgebouw in de buurt (waar nu kunstenaars huizen). Daarvoor probeerden ze financiering te krijgen bij een fonds voor een leefbare samenleving in de regio. Dat fonds gaf echter aan dat er al een wat meer overkoepelend project liep in Mariaberg. De organisatie raadt ons als onderzoekers en partners daarom aan om ons daar bij aan te sluiten. De organisatie kan niets toezeggen, maar geeft aan kennis genomen te hebben van onze ideeën, en zal kijken of ze in de toekomst te koppelen zijn met haar initiatieven (Universiteit Maastricht, 2022h).

Inventarisatie van subsidiëring door een culturele organisatie

Betreffende de bekostiging van de genoemde activiteiten inventariseren we als onderzoekers eerst bij een fonds voor culturele activiteiten in Maastricht. Deze heeft elk jaar 400 000 euro beschikbaar voor cultuurprojecten. De contactpersoon geeft aan dat het belangrijk is voor deze subsidie dat bewoners verleid worden om ook zelf cultuur te gaan organiseren. Ons voorstel lijkt hier in te passen, mede omdat we samen willen werken met een sociale en een culturele organisatie. We dienen als onderzoekers een subsidievoorstel in bij dit fonds voor culturele activiteiten. We geven in dit voorstel als reden voor ons voorstel aan dat het park rondom het gebouw van Bankastudios op dit moment nauwelijks bezocht wordt door bewoners van Maastricht. Dit terwijl de plek met haar grassige heuvels, grote bomen en vlakke plekken voor uiteenlopende activiteiten veel te bieden heeft. In het voorstel geven we verder aan dat de krachten van Bankastudios, onderzoekers (zowel van hogeschool, universiteit, als GGD) samenkomen door gezamenlijk in het park een activiteiten-dag te organiseren. Daarbij willen we de bewoners tonen wat er mogelijk is in hun buurt of stad op het gebied van samen muziek en theater en kunstzinnige producten maken, mogelijkheden om te ontmoeten, ontspannen en bewegen in het groen, en mogelijkheden om actief met dat groen en de natuur te werken. Ook geven we de verbinding aan met met de binnenruimte van het gebouw van Bankastudios, als plek om bewoners te verbinden om culturele initiatieven te starten. We geven aan dat we met ons project de verbinding willen laten zien tussen het Bankapark en de publieke, ontmoetings- en groene plekken eromheen. We willen daarbij voor elke leeftijdsgroep wat wils bieden: van jonge en oude kinderen via adolescenten, studenten en jongvolwassenen tot ouderen. En zowel voor de rijkere bewoner als voor de bewoner met de kleinere portemonnee. In onze activiteiten proberen we zoveel mogelijk wat te bieden voor bewoners van deze verschillende soorten ‘pluimage’. Deze doelgroepen geven we aan te willen bereiken we via verschillende kanalen, waarbij het Buurtnetwerk een belangrijke rol speelt. 

In het voorstel geven we voorbeelden van activiteiten die we willen aanbieden: Sommige zijn gerelateerd aan cultuur, zoals djembé-sessies, optredens van bands, dj’s, theater- en hiphop-groepen en meedans-activiteiten. Andere activiteiten zijn gerelateerd aan het opknappen van het gebied en vooral aan de uitstraling geven van een toegankelijk park voor iedereen die ervan wil genieten. Voorbeelden van zulke activiteiten zijn het samen opknappen en ‘vervrolijken’ van toegangsbordjes, verven van hekjes, stoepkrijten van de ingangen van het park, en maaien van kruiden waar paadjes moeten komen. Ten slotte zijn er ‘groene activiteiten’, zoals het inzaaien van plekjes in het park die nog wel wat groener kunnen in het park, en het geschikter maken van plekjes voor stadsdieren. Hierbij zal ook de lokale organisatie voor natuureducatie worden betrokken, voor bijvoorbeeld begeleiding, expertise of materiaal. We geven ten slotte aan dat bij de keuze uit deze activiteiten de wens van de omwonenden vooraf aan het activiteitenprogramma een belangrijke rol speelt: niet alleen kunnen ze kiezen uit de genoemde voorbeelden van activiteiten, maar ook kunnen ze eigen ideeën aandragen, zowel om zelf te organiseren als om als deelnemer aan mee te doen. Deze bewoners worden hiervoor vooraf aan de activiteiten-dag benaderd. 

Het culturele fonds kent echter de subsidie niet aan ons projectvoorstel toe. Ze geeft aan dat de activiteiten om aanspraak te kunnen maken op de subsidie concreter moeten zijn. Het gaat volgens hen om concrete activiteiten waarmee bewoners verleid worden om terug te komen of zelf iets te organiseren. Het in het voorstel beschreven proces om daartoe te komen is niet concreet genoeg, en zal dus door hen niet gefinancierd worden. 

Tweede helft 2022: Voorstel tot vormen van een kernteam voor de organisatie van een activiteitenprogramma, en indienen van een tweede subsidievoorstel

In de tweede helft van 2022 proberen we om de verschillende stakeholders verder bij elkaar te brengen in een ‘kernteam’. Het gaat dan om Bankastudio’s, het Buurtnetwerk, Buurtopbouw, de organisatie voor natuureducatie en de officiële terreineigenaar. Dit om sneller en met meer gemeenschapszin beslissingen te kunnen maken over de activiteitendagen en verdere inrichting van het park. Verder proberen we opnieuw om een gezamenlijk subsidievoorstel te schrijven met Bankastudios en het Buurtnetwerk. Ditmaal bij de ‘Burgerbegroting’: een subsidieprogramma van de gemeente Maastricht waarbij bewoners kunnen indienen, en waarbij ook op gestemd zal worden door bewoners (Gemeente Maastricht, 2022c).

Perspectief van Bankastudios op activiteiten organiseren en aanvraag van subsidie

Bankastudios geeft aan dat ze hoe dan ook een activiteitendag wil organiseren, ook zonder subsidie. Vooraf daaraan wil Bankastudios een bijeenkomst organiseren met alle partijen bij elkaar. We maken een lijst van uit te nodigen organisaties. Ook maken we een conceptagenda, bestaande uit overleg over het conceptplan, bewoners benaderen en betrekken en de taakverdeling. Daarnaast geven we als onderzoekers bij Bankastudios de mogelijkheden aan om een subsidievoorstel in te dienen bij een fonds van de gemeente dat voorstellen door en voor bewoners beoordeelt: de ‘Burgerbegroting’. Het mooiste zou volgens Bankastudios een gezamenlijk initiatief van Bankastudios en Buurtnetwerk zijn. Voor het draagvlak bij bewoners en bewustmaking vinden ze het Buurtnetwerk een belangrijke partij. Ze geeft aan met de subsidie de plek in ieder geval toegankelijker te willen maken (Universiteit Maastricht, 2022i).

Perspectief van het Buurtnetwerk op activiteiten organiseren en aanvraag van subsidie

Het Buurtnetwerk geeft aan ze graag samen met Bankastudios en buurtbewoners zou willen kijken wat de mogelijkheden zijn om iets te realiseren voor bewoners in het park. Echter, dat ze hier langer de tijd voor wil nemen om eerst goed te bekijken wat de bewonerswensen zijn. Ze geeft aan daarom nog niet mee te willen doen met het subsidievoorstel. Bankastudios besluit in overleg met ons als onderzoekers om het voorstel alsnog in te dienen. Dit omdat het in ‘ronde 1’ van de Burgerbegroting nog geen volledig uitgewerkt projectvoorstel hoeft te zijn, en dat ook bij afkeuren geleerd kan worden over hoe het voorstel aangepast zou moeten worden om een volgende keer wél te voldoen. Het feit dat we alsnog indienen, leidt tot enige miscommunicatie tussen het Buurtnetwerk enerzijds, en Bankastudios en ons als onderzoekers anderzijds. Tijdens een gesprek met het Buurtnetwerk proberen we onze keuzes te verhelderen (Universiteit Maastricht, 2022i). Het ingediende voorstel kan gezien worden als een vereenvoudigde versie van het eerder beschreven subsidievoorstel.

Perspectief van Buurtopbouwwerk op activiteiten organiseren en aanvraag van subsidie

Vanuit het oogpunt van de buurtbewoners, noemt Buurtopbouwwerk nog een mogelijke valkuil van het Burgerbrotings-proces. Deze kan zich voordoen als projectvoorstellen vooral door organisaties ingediend worden (zoals door ons als onderzoekers en zoals Bankastudios) en niet door bewoners, waarvoor de Burgerbegroting bedoeld is. Het zou dan namelijk voor bewoners (die over het algemeen meer moeite hebben met zulke procedures) lastiger kunnen worden om geld aan te vragen. Dit temeer, mocht de Burgerbegroting een vervanger worden van eerdere buurtsubsidies (Vroeger was er een apart buurtvoorstel-proces wat het hele jaar door liep en alleen al om die reden makkelijker was voor bewoners.) Deze ontwikkeling is wellicht niet minder goed, maar in ieder geval anders, geeft Buurtopbouwwerk aan (Universiteit Maastricht, 2022i).

Overleg met het kernteam voor het activiteitenprogramma

Eind 2022 zitten we als onderzoekers met Bankastudio’s, het Buurtnetwerk, Buurtopbouw, de organisatie voor natuureducatie en de officiële terreineigenaar bij elkaar om te overleggen over de mogelijkheden zijn om de tuin rondom het gebouw samen met de buurt te gebruiken, in te richten en te onderhouden. We spreken over de huidige situatie, het concept idee, hoe bewoners te betrekken en eventuele andere partijen die misschien nuttig zijn om te betrekken. We komen overeen dat we met de activiteitendag zowel kinderen als hun ouders en andere volwassenen willen trekken. We willen deze gasten die op de dag afkomen bewust maken dat ze naast gebruik van het park ook met ideeën kunnen komen. Ook ideeën van bewoners voor inrichting en activiteiten die deels te maken hebben met gebruik van het gebouw binnen, zijn welkom. Daarnaast willen we ook een werkgroep creëren van bewoners die meer structureel meedenkt over de mogelijkheden met het park. Mocht deze werkgroep of mochten individuele bewoners een dure ingreep willen doen, dan kunnen ze dit in de volgende ronde van de Burgerbegroting indienen: de gemeente heeft aangekondigd dat in het jaar 2023 één miljoen euro te verdelen zal zijn. We maken voor het vervolg de afspraak dat de onderzoekers en Bankastudios een startplan maken en dit rondsturen. Hierin beschrijven we een stappenplan voor de voorbereidingen op de eerste activiteit en die activiteit zelf. Vanuit een vertegenwoordiger van het bredere buurtproject wordt aangegeven dat een overzicht gemaakt kan worden van hoe de buurt betrokken kan worden, en vanuit de natuureducatie-organisatie dat zij een overzicht zullen maken van de bijdragen die zij kunnen leveren. 

In het stappenplan formuleren Bankastudios en de onderzoekers de taken voor het komende jaar en wie die uitvoert. Het gaat in chronologische volgorde om bijvoorbeeld het verwijderen van de verboden toegang-bordjes, het ontwerpen van nieuwe ‘welkom in het park’-bordjes, het informeren van de direct omwonende bewoners over de eerste activiteitendag, het communiceren van de activiteitendag naar de rest van de buurt en de praktische voorbereiding van de dag. De bedoeling is om meerdere kleinere events te organiseren op die dag. Dit zodat we rekening kunnen houden met de beschikbaarheid van bewoners op verschillende dagen en tijden, en ook tussentijds kunnen leren. Ondertussen is ook het subsidievoorstel goedgekeurd door het ‘team Burgerbegroting’ van de gemeente. Het volledige aangevraagde bedrag van 2000 euro zal ter beschikking komen van Bankastudios. Dit bedrag gaat vooral worden ingezet voor de organisatie en uitvoering van de activiteitendagen.

Hoe de buitenruimte van het Bankapark momenteel wordt ervaren door bewoners

Op basis van de straatinterviews, straatobservaties en huis-interviews die we uitvoerden (Universiteit Maastricht, 2022c; Universiteit Maastricht, 2021d), concluderen we in eerste instantie het volgende: de buitenruimte rondom het voormalig Regionale Omroep Zuid-gebouw (het ‘Bankapark’) wordt nu slechts incidenteel gebruikt om doorheen te wandelen, en dan met name door hondenbezitters om hun hond uit te laten. Dit lijkt vooral te komen doordat de plek over het algemeen ervaren wordt door bewoners als een plek waar ze menen dat ze niet horen te lopen of verblijven. Daarnaast wordt het ook als een ontoegankelijke plek ervaren in de zin dat er geen duidelijke paadjes zijn en de wilde grassen en kruiden er te hoog staan om doorheen te lopen of verblijven. Als we aangegeven dat dit wel toegestaan is, geven de geïnterviewde bewoners aan dat het park dan wel eerst toegankelijker gemaakt moet worden. Waar sommigen er in dat geval graag zouden ontspannen of sporten, zouden anderen er graag doorheen lopen op weg tussen huis en hun bestemming.

Om erachter te komen of bewoners het eens zijn met onze bevindingen, voeren we vervolgens gesprekken met bewoners gedurende de feedback-bijeenkomsten. Zij bevestigen dat ze dachten dat je er niet mocht komen. Eén bewoner die op enkele honderden meters afstand woont, geeft aan dat ze er ook nog nooit is geweest. Twee bewoners geven aan dat ze er bij de huidige inrichting als vrouw niet in hun eentje heen zouden gaan. Dit niet alleen omdat het enigszins afgelegen ligt, maar ook doordat het groen in de zomer het zicht en toezicht teveel blokkeert. Alle bewoners geven aan dat ze er wel zouden komen als het toegankelijker beheerd wordt en bepaalde instrumenten worden toegevoegd, zoals speelinstrumenten voor kinderen of betere bankjes (Universiteit Maastricht, 2022b)

Hoe samen te werken tussen een terrein-eigenaar, de gemeente en bewoners om tot een park te komen dat gebruikt wordt

Op basis van de gesprekken met stakeholders die we voerden tijdens dit actie-onderzoek (Universiteit Maastricht, 2021e; Universiteit Maastricht, 2022g; Universiteit Maastricht, 2022h), concluderen we in eerste instantie het volgende: de verschillende partijen zouden  allemaal baat kunnen hebben bij meer gebruik  van het park door bewoners dan nu het geval is. Dit omdat de eigenaar al vooraf aan haar vestiging in haar pand de ambitie had dat ze de buurt wilde betrekken bij haar activiteiten en functies. Dit zowel vanuit de sociale functie van de organisatie, als dat ze hoopt dat zo meer mensen bekend worden met de voorzieningen binnen in het gebouw, en er vervolgens vaker gebruik van maken. Daarnaast is ze op zoek naar betaalbaar groen-onderhoud, en daarvoor is onderhoud door bewoners in ruil voor de vrijheid om bepaalde activiteiten op het terrein te organiseren, een interessante mogelijkheid om te verkennen. Buurtbewoners op hun beurt zien ook de potentiële meerwaarde van gebruik van het park als ontmoetingsplek, spelplek, sportplek en ontspanningsplek. Dit echter alleen na meer onderhoud en eventuele aanleg van bepaalde objecten. De gemeente op haar beurt ten slotte, wil meer eigenaarschap creëren bij bewoners van de publieke inrichting van de buurt, en daarmee ook meer een gevoel van verantwoordelijkheid, ‘samenredzaamheid’ en ontmoetingsplekken (Gemeente Maastricht, 2020b; Gemeente Maastricht, 2022b). Naast dat al deze partijen dus baat hebben bij gebruik van het park door bewoners, zijn er ook samenwerkingsmogelijkheden. De eerste gesprekken om tot samenwerking te komen, lijken te zijn opgestart. Daarbij is het wel belangrijk, dat alle relevante partijen steeds betrokken worden bij alle relevante beslissingen. Als partijen kwamen we tot het plan om als kerngroep van ‘professionals’ een werkgroep op te richten en te faciliteren van bewoners die iets willen inrichten of organiseren in het park (zie einde sectie 'beschrijving van de casus'). We hebben dit idee nog niet kunnen evalueren.

Uit de gesprekken met bewoners gedurende de feedback-bijeenkomsten (Universiteit Maastricht, 2022b), blijkt dat sommige bewoners behoorlijk positief zijn over de mogelijkheden, terwijl ze wel de knelpunten zien. Een enkele andere bewoner denkt dat de een groter deel van de algemene aanpak anders moet om tot een succesvol resultaat te kunnen leiden: één bewoner geeft aan dat ze wat ervaring heeft met het proces om ergens een speelinstrument te plaatsen. Ze geeft aan dat er een ‘kartrekker’ moet zijn, of liefst twee tot drie van zulke mensen. Verder geeft ze aan dat het ongeacht type invulling van de plek meestal belangrijk is om mensen te betrekken die daarin gespecialiseerd zijn, ook al moet je ze betalen. (Bijvoorbeeld als het gaat om een speelplek voor oudere kinderen, iemand met een specialisme daarin.) Verder geeft ze nog de suggestie om de plek buiten te combineren met een plek om wat te eten of drinken, zodat het multifunctioneler wordt en daardoor meer mensen trekt. Ten slotte geeft ze aan dat ze tijdens een activiteitenprogramma om bewoners bewust te maken van de mogelijkheden in het parkje ook best een vrijwillig organisatorisch taakje zou willen doen. Een tweede bewoner geeft aan dat op de plek redelijk eenvoudig een buitentheater gemaakt kan worden: het podium is er al. Wel moeten dan nog zitplekken worden gemaakt. Als zo’n podium niet gebruikt wordt, dan kunnen kinderen daarop best wel leuk spelen.Ze zou er ook wat (dikkere) takken leggen, waar kinderen dan vanalles mee kunnen maken. Ook zij geeft aan dat het leuk zou zijn als je er ook iets te drinken zou kunnen krijgen, vooral in combinatie met theatervoorstellingen. Inhuur van een cateringbedrijf zou wellicht ook toegestaan zijn, ook zonder horeca-toestemming van de gemeente. Het mooiste zou volgens haar zijn als het gebouw en park direct met elkaar verbonden zijn. (Bankastudios bevestigt dat ze het liefst ook zoiets zouden willen, bijvoorbeeld via een terras. Het activiteitenprogramma om bewoners bewust te maken dat het park ‘open’ is, lijkt haar een goed idee, en ze zal zelf ook nadenken over ideeën om in het park te doen. Dat daar dan een stukje onderhoud tegenover zal staan voor degene die een idee wil uitwerken voor een plekje in het park, dat kan ze begrijpen. Een derde bewoner, ten slotte, is wat meer sceptisch over bewoners zelf een plek laten inrichten: ze geeft aan dat het leuk is als mensen betrokken worden, maar dat dit wel begeleid moet worden door een professional. Of alternatievelijk: door het stellen van kaders in combinatie met het geven van voldoende subsidie. Men kan volgens haar namelijk niet verwachten dat alle bewoners met een voldoende hoge standaard (bijvoorbeeld hoe aantrekkelijk het eruit ziet en hoe goed het werkt) dingen doen. Dit geldt zeker als er weinig geld is. Dat zorgt volgens haar voor creatieve oplossingen en die zijn qua uitstraling niet altijd wat je wilt. Dat kan dan ook zorgen voor een minder goede uitstraling van de buurt. Het geld voor de Burgerbegroting lijkt haar te weinig voor bewoners om dit soort initiatieven goed te kunnen starten en onderhouden. Wel denkt ze dat zulk geld gebruikt kan worden zodat het park weer toegankelijk wordt gemaakt (Universiteit Maastricht, 2022b).

Het Bankapark als mogelijke natuurspeelplek

Op basis van gesprekken die we voerden met de terrein-eigenaar, weten we dat zij niet zo geïnteresseerd lijkt in het creëren van een natuurspeelplek voor kinderen die het volledig oppervlak van de tuin bestrijkt. Dit vooral omdat ze heeft aangegeven graag te willen dat allerlei typen bewoners gebruik maken van de plek. Daarnaast wil ze liever niet teveel geluidsoverlast veroorzaken door spelende kinderen. De gemeente beheert het terrein niet meer, wil juist bezuinigen op speel-instrumenten en er liggen al speelplekken in de buurt van het Bankapark (zie casus 'Speelplekken'). Deze twee organisaties zullen dus waarschijnlijk niet het initiatief nemen om van de plek een natuurspeelplek te maken.

Enige potentie van het Bankapark als mogelijke natuurspeelplek wordt echter wel ook ingezien door de bewoners tijdens de feedback-bijeenkomsten, waarmee zij de interesse in dat idee vanuit onder andere de onderzoeksinstellingen bevestigen: een bewoner noemt dat ze bij het zien van de plek zelf ook meteen denkt aan het maken van een ‘klimbos’ daar, door gebruik te maken van de heuvels en bomen die er al zijn. Ze vraagt zich dan wel af wie dat zou gaan onderhouden. Ze zou daar geen speelinstrumenten neerzetten, vooral zodat kinderen daar dam echt kunnen ravotten. De plek hoeft niet gestructureerd allemaal: daardoor zal het juist meer spannend zijn. Mijn kind zou daar ook mogen spelen, maar niet alleen. Een andere bewoner geeft aan dat de verwildering op de plek kinderen kan uitdagen tot avontuur. Dit temeer omdat er volgens haar voor kinderen van 8 tot 14 niets is in de buurt. Ze geeft aan dat een parcours van veel attributen (zoals klimtouwen en een modderplas) door haar kind heel leuk gevonden werd, en dat zoiets wellicht zonder teveel te kosten. Bijvoorbeeld door scouting of een natuur-organisatie iets te laten bouwen. De plek moet dan wel veilig zijn, geeft ze aan. Vooral een veilige omheining. Bijvoorbeeld een hek met een poortje, zodat er één plek is waar iedereen naar binnen gaat (en waar wat toezicht op is). Dit met het oog op zowel verkeersveiligheid als sociale veiligheid (Universiteit Maastricht, 2022b).

Ga terug naar de top van de pagina